Belarus Avtomobil Zavodu

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Belarus Avtomobil Zavodu
Loqonun şəkli
Ümumi məlumatlar
Sənaye Avtomobil sənayesi
Məhsulu Yük maşını
Təsis tarixi 1948
Baş qərargahın yeri
İqtisadi göstəriciləri
Ümumi kapital
  • 478.646.000 € (2018)[1]
Ümumi aktivlər
  • 1.077.576.000 € (2018)[1]
Ümumi gəliri
  • 1.018.467.000 Br (2020)[2]
Xalis mənfəəti
  • 30.809.000 Br (2020)[2]
Struktur
İşçi sayı 10739 (2015)
Rəsmi saytı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
BelAZ-75570

Belarus Avtomobil Zavodu — bu şirkət karyerlərdə istifadəni nəxərdə tutan maşınların istehsakını nəzərdə tutur. İstehsal Belarusiyada gerçəkləşdirilir. Burada buldozer, yük maşınları, ağır yol maşınları istehsal olunur.

«BELAZ» məhsullarının böyük qismi xarici bazarlara çıxarılır. Onlardan 70% Rusiya bazarına çıxarılır. Dünyada karyerdə istifadə olunan texnikaları təmsil edən şirkətlər arasında ilk yeddilikdədir.

Təsis olunma tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Zavodun inşasına Jodinoda, Minsk yaxınlığında 1947-ci ildə başlanılmışdır. İlk on illər ərzində burada kustozer, qartəmizləyən, qartoplayan və asvald çəkən qoşquların istehsalı olmuşdur. XX əsrin ikinci yarısında zavodun ixtisaslaşması dəyişmişdir. 1958-ci ildə zavodu Minsk Avtomobil Zavodunun balansına keçirirlər. Burada özüboşaldan MAZ-525 hazırlanır. Sonradan isə zavod Belarus Avtomobil Zavodu adını alır. Zavodun ilk müstəqil istehsalı 27-topluq[3] BelAZ-540 olur. Bu avtomobil 1961-ci ildə meydana gəlir. Sınaqlardan sonra avtomobil 1965-ci ildə istehsala buraxılır. 1965-ci ildə BelAZ-548А, 1968-ci ildə 40 tonluq БелАЗ-531 avtomobilləri istehsala buraxılır.

1968-ci ildə Belarus SSR 50 illiyi münasibətilə 75 tonluq BELAZ-549 (istehsala 1976). 70-ci illərdə BelAZ-540А və BelAZ-548А əsasında yol üçün kömür daşıysn maşınlar hazırlamanın əsası mənimsənilir.

1977-ci ildə Oktyabr İnqilabının 60 illiyi münasibətilə 110 tonluq BELAZ-7519 hazırlanır.

1979-cu ildı Minsk şəhərinin qəhrəman şəhər olmasının 35 illiyi münasibətilə nəhəng-özüboşaldan BelAZ-7521 nümayiş etdirilir. Onun çəkisi 180 ton olur. 70-ci illərin sonlarında 100 (BelAZ-6411) və 200 (BelAZ-7421) tonluq maşınlar istehsala buraxılır.

1986-ci ildə artıq zavod il ərzində 6000 ədəd yük maşını buraxa bilirdi[4].

1990-cı ildı ilə özünün 35 illiyi ərzinfə ən ağır texnikasını nümayiş etdirir. BelAZ-7550 280 ton çəkiyə sahib olur.

Özünün mövcudluğu dönəmində zavoddda 130 min. karyer texnikasl istehsal edilmişdir. Belazlar ümumilikfə Sovet İttifaqının ən böyük avtomobilləridir[5].

Çağdaş dövr

[redaktə | mənbəni redaktə et]
BELAZ-7547
BELAZ-7822
BELAZ-74212
BELAZ-75450

25 sentyabr 2013-cü ildə Belarus Avtomobil Zavodu dünyada ən böyük özüyeriyən yük avtomobili BelAZ-75710 nümqyiş etdirmişdi. Nəqliyyat vastəsinin çəkisi 450 tondur[6]. Ümumi yük götürmə qabiliyyəti — 810 tonn, maksimal sürəti 64 km/s təşkil edir. Avtomobil iki dizel mühərriki ilə təmin edilmişdir. Təkərləri Bridgestone şirkətində hazlrladılmışdır.

Zavodun məhsulları dəfələrlə beynəlxalq mükafatlara layiq görülmüşdür:

  • 1995. «BelAZ» Meksika Milli Marketinq İnstitutu tərəfindən Beynəlxalq Qızıl ulduz mükafatına layiq görülmüşdür.
  • 1997. «BelAZ» 18-ci Beynəlxalq mükafat olan «Texnologiya və keyfiyyət» nişanı.
  • 1998. «BelAZ» 10-cu Amerikanın «Keyfiyyətə görə» qızıl medalı.
  • 2000. «BelAZ» «Xrustal Nika» mükafatı.

Tanınmış əməkdaşlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Aleksandr İvanoviç Kovalevski (1939 — ?) — Sosialist əməyi qəhrəmanı.
  • Vikentik Vasileviç Kulinxşçik (1928—2005) — Sosialist əməyi qəhrəmanı.

Çernobıl AES ərazisinə baş vermiş fəakətin aradan qaldırılmasında BelAZ bazasında yığılan УМП-1 yük avtomobilərindən istifadə edilmişdir[7][8].

  1. 1 2 https://belaz.by/upload/userfiles/BELAZ_2018_IFRS_Audit_RUS_issued.pdf.
  2. 1 2 http://epfr.gov.by/file/82885/content.
  3. "Колеса Страны Советов. Часть 4. // |31:58|-|33:00". 2021-12-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-13.
  4. "Колеса Страны Советов. Часть 4". 2021-12-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-13.
  5. "Видео «100 дорог»: Укрощение гигантов". 2011-05-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-13.
  6. "БелАЗ изготовил самый большой в мире самосвал грузоподъемностью 450 т". 2013-10-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-13.
  7. Центр защиты: автомобили Чернобыля Arxivləşdirilib 2021-09-28 at the Wayback Machine, 16.05.2016 г., Сергей Канунников. auto.mail.ru.
  8. Фотографии УМП-1 Arxivləşdirilib 2017-08-28 at the Wayback Machine.